ស្ថានភាពសង្គៀម (សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច) រវាង ថៃ និង កម្ពុជា

 ស្ថានភាពសង្គៀម (សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច) រវាង ថៃ និង កម្ពុជា

  

ស្ថានភាពសង្គៀម (សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច) រវាង ថៃ និង កម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងពាក់ព័ន្ធជាច្រើនផ្នែក — មានទាំងការសហការណ៍ ការជួញដូរ បញ្ហាជាតិជម្រិត និងប្រវត្តិសាស្ត្រដែលមានភាពស្មុគស្មាញ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាការសង្ខេបស្ថានភាពសង្គៀមរវាងប្រទេសទាំងពីរ៖

---

១. ទំនាក់ទំនងសង្គម

• អ្នកប្រជាជនខ្មែរក្នុងប្រទេសថៃ៖ មានជនជាតិខ្មែរច្រើនរស់នៅតំបន់ព្រំដែន (ជាពិសេសខេត្តស៊ីសាហ្វុន និងសូរិន) ដែលជាប្រជាជនខ្មែរ-សុរិន។ ប្រជាជននេះមានភាសា និងវប្បធម៌ជាប់ពាក់ពន្ធជាមួយកម្ពុជា។

• ការធ្វើការនៅថៃ៖ ការងារជាច្រើនបានធ្វើឲ្យពលករខ្មែរជាច្រើនចេញទៅធ្វើការនៅថៃ (ច្រើនតាមផ្លូវខុសច្បាប់)។ ការបញ្ជូនប្រាក់របស់ពួកគេត្រលប់មកប្រទេសជួយសេដ្ឋកិច្ចខ្មែរបានច្រើន។

• បញ្ហាជាតិនិយម (Nationalism)៖ មានការរអាងកំណត់ព្រំដែន និងទំនាស់ប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលធ្លាប់បង្កឲ្យមានការតានតឹងនយោបាយ និងប្រតិកម្មសង្គមទៀតផង។

---

២. ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច

• ពាណិជ្ជកម្ម៖ ថៃជាដៃគូជួញដូរដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។ មានការនាំចូលផលិតផលនានាពីថៃ (អាហារ សម្ភារៈសំណង់ វត្ថុប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ...) ហើយក៏មានការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មពីកម្ពុជា។

• វិនិយោគ៖ ក្រុមហ៊ុនថៃបានវិនិយោគក្នុងវិស័យជាច្រើននៅកម្ពុជា ដូចជា ប្រេងសាំង សណ្ឋាគារ និងអចលនទ្រព្យ។

• ផ្លូវដែក និងដឹកជញ្ជូន៖ មានការសហការដើម្បីភ្ជាប់បណ្តាញដឹកជញ្ជូននិងផ្លូវដែកជាមួយគ្នា ដើម្បីជម្រុញពាណិជ្ជកម្ម។

---

៣. ទំនាស់ និងសហការណ៍

• ប្រាសាទព្រះវិហារ៖ ជាបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់នយោបាយធំបំផុត។ ទោះជាសាលាក្ដីអន្តរជាតិ (ICJ) បានបញ្ចប់ករណីមួយចំណាត់ថ្នាក់ប្រាសាទជាប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដោយ ក៏នៅមានការអះអាងលើដីជុំវិញ។

• សន្តិសុខព្រំដែន៖ ពេលខ្លះមានការបាញ់ប្រហារឬការប៉ះទង្គិចតូចៗនៅតាមព្រំដែន ដោយសារការជម្លៀសព្រំដែនឬការបន្តបន្ទាប់ពីអំពើអាជ្ញាធរខុសច្បាប់។

• ការសហការអន្តរជាតិ៖ ប្រទេសទាំងពីរនេះជាសមាជិក ASEAN និងបានចូលរួមក្នុងចក្ខុវិស័យសន្តិភាព និងសេដ្ឋកិច្ចជាដៃគូ។

---

សង្ខេប៖

ទំនាក់ទំនងសង្គៀមរវាងថៃនិងកម្ពុជា មានសភាព ស្មុគស្មាញ តែសម្រាប់អនាគត វាអាចរីកចម្រើនបើសិនជាធ្វើការសហការជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ច និងបញ្ចប់បញ្ហាទាំងបច្ចុប្បន្ននិងប្រវត្តិសាស្ត្រដោយសន្តិភាព។

 

សង្គៀមរវាងថៃនឹងកម្ពុជា?

     សង្គៀមរវាងថៃនឹងកម្ពុជា

 

សង្គៀមរវាងថៃនឹងកម្ពុជាគឺជាការទាក់ទងទ្វេភាគី ដែលរួមបញ្ចូលទាំងផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងសន្តិសុខ។ ប៉ុន្តែក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត ការទាក់ទងនេះមិនតែងតែរលូនទេ។ ខាងក្រោមនេះជាសង្ខេបអំពីសង្គៀមរវាងប្រទេសទាំងពីរ៖

១. ផ្នែកនយោបាយ

• កម្ពុជា និងថៃទាំងពីរជាជាសមាជិកអាស៊ាន (ASEAN) ហើយព្យាយាមរក្សាទំនាក់ទំនងល្អ។
• មានករណីចម្រូងចម្រាសបន្តិចបន្ទួចពាក់ព័ន្ធនឹងព្រំដែន សូម្បីតែអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គភាពអន្តរជាតិបានចូលរួមដោះស្រាយ។
• ជម្លោះដ៏ល្បីបំផុតគឺការជម្លោះព្រំដែនជុំវិញ ប្រាសាទព្រះវិហារ។

២. ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច

• ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរថយចុះ និងឡើងឡើង តាមស្ថានការណ៍នយោបាយ។
• ការទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មត្រូវបានអភិវឌ្ឍតាមរយៈព្រំដែននិងទីផ្សារសហប្រតិបត្តិការ។
• ជាច្រើនខេត្តនៅកម្ពុជា មានការនាំចេញ និងនាំចូលទំនិញពីថៃច្រើន។

៣. ផ្នែកសង្គមវប្បធម៌

• ប្រជាជនថៃ និងកម្ពុជាមានវប្បធម៌ជិតស្និទ្ធគ្នា ពោលគឺភាសា ពិធីបុណ្យ និងប្រពៃណីខ្លះៗមានស្រដៀងគ្នា។
• មានការផ្លាស់ប្តូរទេសចរណ៍ និងសិក្សារៀនសូត្ររវាងប្រទេសទាំងពីរ។

៤. ផ្នែកសន្តិសុខ និងព្រំដែន

• ជម្លោះអំពីព្រំដែនកើតឡើងជាបណ្តោះអាសន្ន ជាពិសេសនៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងព្រះវិហារ។
• មានករណីបាញ់ប្រហារ ការជួបប្រទះយោធា និងការចោទប្រកាន់គ្នាថាបានលុះបង្កសន្តិសុខ។

៥. ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន (ឧទាហរណ៍)

• នៅពេលខ្លះ ការកើនឡើងនៃភាពតានតឹងនយោបាយជាតិឬអន្តរជាតិអាចនាំឲ្យមានវិបត្តិដូចជា៖
  
• ការបាញ់គ្នានៅព្រំដែន
• ការបិទច្រកព្រំដែន
• ការបញ្ឈប់សេវាកម្មពាណិជ្ជកម្មជាបណ្តោះអាសន្ន
• 
  

អត្ថន័យរបស់ “Peace and hustle”:

“Stay calm in your mind, and hungry in your grind.” 

 

    ពាក្យ “Peace and hustle” គឺជាការរួមបញ្ចូលគំនិតពី សន្តិភាព (peace) និង ការខិតខំប្រឹងប្រែង (hustle)។ 

    វាជាស្លោក ឬអត្ថន័យជាមានជំនឿក្នុងជីវិត ដែលច្រើនត្រូវបានប្រើក្នុងបរិបទលើកទឹកចិត្ត ឬបំផុសគំនិត។ 

    យើងអាចបកស្រាយពាក្យនេះបានដូចខាងក្រោម៖

    📌អត្ថន័យរបស់ “Peace and hustle”:

• Peace (សន្តិភាព): មានន័យថា រក្សាអារម្មណ៍ស្ងប់ស្ងាត់ សុវិធី សុខសាន្ត ទាំងក្នុងចិត្ត និងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ។

• Hustle (ខិតខំប្រឹងប្រែង): មានន័យថា ព្យាយាមខំធ្វើការងារ ឬដង្ហែបន្តទៅមុខ ដោយមិនចាំបាច់រង់ចាំឱកាស តែបង្កើតឱកាស។

​​    💡បើបញ្ចូលជាមួយគ្នា “Peace and hustle” មានន័យ៖

 

    “សន្សឹមក្នុងចិត្ត ប៉ុន្តែខិតខំក្នុងសកម្មភាព” ឬ “បង្កើតជីវិតដោយសុខសាន្ត ក្នុងពេលដែលខិតខំសម្រេចគោលដៅ”

 

    បើនិយាយអភិវឌ្ឍន៍នៃគំនិតនេះ៖

មនុស្សម្នាក់អាចមានជីវិតល្បឿនលឿន ឬប្រឹងធ្វើអាជីព សូម្បីតែមានការប្រឈម ប៉ុន្តែខាងក្នុងអាចរក្សាសុខសន្តិភាព 

ចេះថែរក្សាផ្លូវចិត្តនិងទង្វើដោយសមធម៌។

 

    🧘‍♂️🏃‍♀️ឧទាហរណ៍ក្នុងជីវិត៖

•     មនុស្សម្នាក់ធ្វើអាជីវកម្មខ្លាំង (hustle) ប៉ុន្តែពេលវេលាខាងល្ងាច ស្ងប់ស្ងាត់ធ្វើសមាធិ 

                ឬស្តាប់តន្រ្តីដើម្បីរកសុខភាពផ្លូវចិត្ត (peace)។

•     ឬអ្នកប្រឹងប្រែងសម្រេចគោលដៅ តែបញ្ជូនកិច្ចការ និងទំនាក់ទំនងជាមួយគេដោយការគោរពនិងជម្រុញសុខភាពខាងក្នុង។

 

✅សារសំខាន់៖

 

ពាក្យ “Peace and hustle” ជាការរំលេចថា នៅក្នុងជីវិតមួយ យើងអាចមានទាំងភាពស្ងប់ស្ងាត់និងការខិតខំប្រឹងប្រែងជាមួយគ្នាបាន។ 

វាជាគន្លងមួយនៃជីវិតដែលជាមធ្យមផ្លូវសមធម៌។

បើអ្នកចង់ អាចប្ដូរចំណងជើងនេះជាស្លោកក្នុងការលើកទឹកចិត្តប្រចាំថ្ងៃផងដែរ។

បើសិនចង់សរសេរជាភាសាអង់គ្លេសឲ្យទាក់ទាញ ប្រើបានជា៖

“Stay calm in your mind, and hungry in your grind.”

 

 

 

 សូមអរគុណ​ Thank You.

𝑾𝒉𝒆𝒓𝒆 𝒕𝒐 𝒈𝒐 𝒏𝒆𝒙𝒕?

    

        Where to go next?

            what’s your ultimate bucket list destination?

 

 

អដ្ឋង្គិកមគ្គ មានអង្គ៨ (ផ្លូវ៨) (Middle Way) The Eightfold Path

      អដ្ឋង្គិកមគ្គ មានអង្គ៨ (ផ្លូវ៨) (Middle Way) The Eightfold Path

  អដ្ឋង្គិកមគ្គ មានអង្គ៨ (ផ្លូវ៨) (Middle Way) The Eightfold Path

វាជាផ្លូវដែលព្រះពុទ្ធបានបង្ហាញ ដើម្បីឲ្យមនុស្សចេះរស់នៅល្អ មានសុភមង្គល និងរួចពីទុក្ខ។

⸻ 1. Wisdom (Paññā)

1. សម្មាទិដ្ឋិ (យល់ដឹងត្រឹមត្រូវ) Right View

ឧទាហរណ៍៖ យល់ដឹងថា ការសម្លាប់ ការលួច គេជាបាប មិនគួរធ្វើ។ យល់ដឹងត្រឹមត្រូវអំពីអរិយសច្ចៈ (ពិតប្រាកដនៃជីវិត)

វាជាជំហានទី១ក្នុងការចាប់ផ្តើមរស់នៅត្រឹមត្រូវ។

⸻

2. សម្មាសង្កប្បៈ (គំនិតល្អ) Right Intention

ឧទាហរណ៍៖ មានគំនិតមេត្តា ចេះអត់អោនអស្ចារ្យចំពោះអ្នកដទៃ។ គំនិតក្រឡេកទៅល្អ ដូចជាចេះស្រឡាញ់ មិនមានវិរុស និងអហិង្សា

មិនគិតអាក្រក់ពីគេ ឬគិតធ្វើអំពើអាក្រក់។

⸻ 2. Ethical Conduct (Sīla)

3. សម្មាវាចា (និយាយសមរម្យ) Right Speech

ឧទាហរណ៍៖ និយាយពាក្យល្អ ស្មោះត្រង់ មិនបោកប្រាស់គេ។

មិននិយាយសេចក្តីកុហក ឬពាក្យអាចំអាច់ ឬពាក្យឥតប្រយោជន៍។

⸻

4. សម្មាកម្មន្ដៈ (អំពើល្អ) Right Action

ឧទាហរណ៍៖ មិនសម្លាប់សត្វ មិនលួចទ្រព្យគេ មិនបំពានភរិយាអ្នកដទៃ។

អំពើសុចរិតទាំងក្នុងគ្រួសារ និងសង្គម។

⸻

5. សម្មាអាជីវៈ (រកស៊ីត្រឹមត្រូវ) Right Livelihood

ឧទាហរណ៍៖ រកស៊ីដោយស្មោះត្រង់ មិនលក់សារធាតុញៀន ឬអាវុធ។

ជីវិតប្រចាំថ្ងៃត្រូវមានសីលធម៌។ (ជីវភាពសមរម្យ)

⸻ 3. Mental Discipline (Samādhi)

6. សម្មាវាយាម (ខិតខំល្អ) Right Effort

ឧទាហរណ៍៖ ខិតខំឈប់ធ្វើអាក្រក់ ហើយធ្វើអំពើល្អ។

តែងខិតខំអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងជានិច្ច។

⸻

7. សម្មាសតិ (មានសតិត្រង់ចិត្ត) Right Mindfulness

ឧទាហរណ៍៖ ចេះយកចិត្តទុកដាក់ នៅពេលធ្វើការណាមួយ ឬនៅពេលនិយាយ។

មិនប្រថុយ មិនភ្លេចខ្លួន។ មានការយល់ដឹងខ្លួនឯងនៅរាល់ពេល គ្រប់អារម្មណ៍

⸻

8. សម្មាសមាធិ (ស្មានចិត្តត្រជាក់) Right Concentration

ឧទាហរណ៍៖ បើកវត្ត ឬសំដែងស្មានចិត្ត (Meditation) ដើម្បីបង្រៀនចិត្តឲ្យស្ងប់ស្ងៀម។

ជួយឲ្យមានចិត្តស្ងប់ មិនភ័យក្រែង ឬរអាក់រអួល។

សម្រាំងចិត្តឲ្យញឹកញាប់ ដោយមិនរំខានដោយគំនិតស្មានផ្សេងៗ

⸻

Purpose of the Eightfold Path:

To help people:

• Overcome suffering

• Develop ethical behavior

• Strengthen mental clarity

• Attain true happiness (Nirvana)

បំណងរបស់អដ្ឋង្គិកមាគ្គ

គឺដឹកនាំអ្នកទៅរក ការលះបោះចោលវេទនា (ទុក្ខ) និងទទួលបានសេចក្ដីសុខអចិន្ត្រៃយ៍ (និព្វាន)។ វាជាមធ្យមមគ្គ ឬ Middle Way ដែលជាផ្លូវកណ្តាលក្នុងការរស់នៅ និងអភិវឌ្ឍផ្លូវចិត្ត។

សរុប

អដ្ឋង្គិកមគ្គ ជាជំនួយឲ្យអ្នករស់នៅដោយមានសីលធម៌ ចិត្តស្ងប់ ស្មារតីត្រជាក់ និងឈានទៅរកសេចក្ដីសុខពិតប្រាកដ។ វាអាចអនុវត្តបានសម្រាប់គ្រប់វ័យ គ្រប់ជីវភាព។

All reactions:

7Som Nang and 6 others